बीड : जिल्हा तसा वेगवेगळ्या कारणासाठी अनेकदा चर्चेत असतो. यंदा मात्र बीड जिल्ह्यातून एक धक्कादायक माहिती समोर येत आहे. ती म्हणजे बीड जिल्ह्यातील सुमारे ८४३ महिला ऊसतोड कामगारांनी दैनंदिन मजुरी गमावू नये म्हणून त्यांचे गर्भाशय काढून टाकल्याची माहिती समोर येत आहे. राज्याच्या आरोग्य विभागाच्या अहवालात हे उघड झाले आहे. ऊसतोड कामगारांचा जिल्हा म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या बीडमध्ये दरवर्षी ऊसतोडणीचे काम करणाऱ्या १.७५ लाख कामगार आहेत, ज्यामध्ये ७८,००० महिलांचा समावेश आहे. विभागाने सर्वेक्षण केलेल्या महिलांपैकी ८४३ महिलांचे ऊसतोडणीच्या वेळी उसाच्या शेतात काम करण्यापूर्वी त्यांचे गर्भाशय काढून टाकण्यात आले होते. यापैकी बहुतेक महिला ३०-३५ वयोगटातील आहेत. याशिवाय, सुमारे १५२३ महिला गर्भवती असूनही उसाच्या शेतात काम करतात.
सहा महिने शेतात काम केले
दरवर्षी महाराष्ट्र आणि इतर जिल्ह्यांत बीड जिल्ह्यातील कामगार दिवाळीच्या वेळी ऊसतोडणीच्या शेतात काम करण्यासाठी जातात. सहा महिने शेतात काम केल्यानंतर, ते डिसेंबर- जानेवारीमध्ये घरी परततात. ऊसतोडणीपूर्वी आणि नंतर आरोग्य विभागाकडून या कामगारांची व्यापक आरोग्य तपासणी केली जाते. ज्याच्या आधारे एक अहवाल तयार करण्यात आला आहे. या अहवालात धक्कादायक तथ्ये समोर आली आहेत. अहवालानुसार, सर्वेक्षणात समाविष्ट केलेल्या कामगारांपैकी १५२३ गर्भवती कामगार ऊसाच्या शेतात कठीण परिस्थितीत हातात विळा घेऊन काम करत होत्या, कारण त्यांना काम न केल्यास त्यांचे वेतन कापले जाण्याची भीती होती. या सर्व महिलांची नोंदणी मदर अँड चाइल्ड केअर पोर्टलवर करण्यात आली आहे. अहवालात असेही उघड झाले आहे की महिला कामगारांना अनेक आरोग्य समस्यांचा सामना करावा लागला. उदाहरणार्थ, सुमारे ३४१५ महिला बी-१२ आणि फॉलिक अॅसिडच्या कमतरतेमुळे अशक्तपणाने ग्रस्त होत्या आणि इतर अनेक महिला थॅलेसेमिया, मासिक पाळीच्या समस्या, शस्त्रक्रिया किंवा इतर आजारांनी ग्रस्त होत्या.
११३२ गावांमध्ये काम करणाऱ्या आरोग्य विभागाच्या पथके
११३२ गावांमध्ये आरोग्य विभागाच्या पथके काम करत आहेत आणि त्यांनी ऊस तोडणीसाठी गेलेल्या ४६,२३१ महिलांची तपासणी केली आहे. त्यांचे आरोग्य कार्ड देखील बनवण्यात आले आहेत. १५६२४ सरकारी डॉक्टरांच्या परवानगीने २७९ शस्त्रक्रिया खाजगीरित्या करण्यात आल्याचा दावा विभागाने केला आहे. बीडचे माता आणि बाल कल्याण अधिकारी डॉ. सचिन शेकडे म्हणाले, “ऊस तोडणीपूर्वी आणि नंतर महिला कामगारांच्या आरोग्य स्थितीची बारकाईने तपासणी केली जाते आणि त्यांचे आरोग्य कार्ड बनवले जातात.”
Leave a Reply