मुंबई: महाराष्ट्रात सायबर गुन्हेगारांनी धुमाकूळ घातला असून, जानेवारी ते मे २०२५ या अवघ्या चार महिन्यांत नागरिकांना तब्बल ८२२.९७ कोटी रुपयांना गंडा घातल्याचे धक्कादायक वास्तव समोर आले आहे. राज्यात २,६६८ सायबर फसवणुकीच्या गुन्ह्यांची नोंद झाली असून, त्यापैकी केवळ २६७ (सुमारे १०%) गुन्हे उघडकीस आले आहेत आणि २४९ आरोपींना अटक करण्यात आली आहे. विधिमंडळात सायबर गुन्ह्यांसंदर्भात विचारलेल्या प्रश्नांच्या उत्तरातून ही माहिती समोर आली आहे.
सायबर फसवणुकीची गंभीर स्थिती:
* राज्यातील आकडेवारी (जानेवारी ते मे २०२५):
* दाखल गुन्हे: २,६६८
* उघड गुन्हे: २६७
* अटक केलेले आरोपी: २४९
* फसवणुकीची रक्कम: ८२२.९७ कोटी रुपये
* हस्तगत रक्कम: ३६.६६ कोटी रुपये
* वसई-विरार-मीरा-भाईंदरमधील परिस्थिती: या परिसरात ४४ गुन्हे नोंदवले गेले असून, ११.३७ कोटी रुपयांची फसवणूक झाली आहे. यापैकी केवळ ८.१५ लाख रुपये हस्तगत करण्यात आले असून, एका आरोपीला अटक करण्यात आली आहे.
* पालघरमधील धक्कादायक वास्तव: पालघर जिल्ह्यातील आदिवासी भागातील नागरिकांनाही सायबर गुन्हेगारांनी लक्ष्य केले आहे. पालघरमध्ये १,०२० ऑनलाइन तक्रारी आल्या असून, ८०% तक्रारदार आदिवासी आहेत. यातील पीडितांचे २४.९० लाख रुपये लांबवण्यात आले आहेत. मात्र, येथे एकाही आरोपीला अटक झालेली नाही, ही चिंतेची बाब आहे.
मागील तीन वर्षांतील सायबर गुन्हे (राज्यभरात):
गृहमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांची घोषणा: ‘महाराष्ट्र सायबर सुरक्षा’ प्रकल्प
सायबर गुन्हेगारीला आळा घालण्यासाठी आणि तपासाला गती देण्यासाठी गृहमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी ‘महाराष्ट्र सायबर सुरक्षा’ प्रकल्पाची घोषणा केली आहे. हा प्रकल्प अत्याधुनिक प्रणालींनी सुसज्ज असून, सायबर गुन्हेगारांविरुद्ध प्रभावी कारवाईसाठी महत्त्वाचे ठरेल, असे त्यांनी सांगितले.
प्रकल्पाची वैशिष्ट्ये:
* सायबर गुन्हेगार नियंत्रण आणि तपासासाठी नोडल सायबर गुन्हेगार आणि प्रमुख विभाग कार्यरत असतील.
* हा प्रकल्प सायबर सुरक्षा आणि सायबर गुन्हे नियंत्रणासाठी अत्याधुनिक केंद्रबिंदू ठरेल, असा विश्वास फडणवीस यांनी व्यक्त केला आहे.
सायबर गुन्हेगारीचा वाढता आलेख आणि अत्यल्प गुन्हे उकलण्याचे प्रमाण पाहता, ‘महाराष्ट्र सायबर सुरक्षा’ प्रकल्पाची अंमलबजावणी किती प्रभावी ठरते हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल. नागरिकांनीही सायबर फसवणुकीपासून स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी अधिक जागरूक राहण्याची गरज आहे.
Leave a Reply