सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील दोडामार्ग तालुक्यातील मोरले गावात मंगळवारी सकाळी घडलेल्या दुर्दैवी घटनेत एका हत्तीच्या हल्ल्यात लक्ष्मण गवस (वय ६५) या शेतकऱ्याचा मृत्यू झाला. काजू वेचण्यासाठी शेतात गेलेल्या गवस यांच्यावर अचानकपणे या हत्तीने हल्ला चढवला. गावकऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ‘ओमकार’ नावाचा हा किशोरवयीन नरहत्ती असून, त्याने प्रथम गवस यांना उचलून हवेत फेकले आणि त्यानंतर त्यांना पायदळी तुडवत ठार केले. हा परिसर सावंतवाडी वन परिक्षेत्रात येतो व कोल्हापूर वन परिमंडळाच्या कार्यक्षेत्रात मोडतो.
घटनेनंतर गावात प्रचंड तणावाचे वातावरण निर्माण झाले असून, संतप्त ग्रामस्थांनी हत्तीला जेरबंद करण्याअगोदर मृतदेह ताब्यात घेण्यास स्पष्ट नकार दिला. त्यामुळे वन विभाग व प्रशासनाला तब्बल आठ तास ग्रामस्थांना समजावण्याचे प्रयत्न करावे लागले. महाराष्ट्र राज्याचे अतिरिक्त प्रधान मुख्य वनसंरक्षक (वन्यजीव) व्ही. क्लेमेंट बेन यांनी पत्रकारांशी संवाद साधताना सांगितले की, “या हत्तीला जेरबंद करण्यासाठी कर्नाटकातून विशेष प्रशिक्षित पथक बोलावण्यात येणार आहे. त्यांच्याकडे अशा मोहिमांमध्ये आवश्यक अनुभव व तंत्रज्ञान उपलब्ध आहे. लवकरच ही समस्या मार्गी लागेल, असा विश्वास आम्हाला आहे.”
दोडामार्ग वन परिक्षेत्राचे अधिकारी यांनी सांगितले की, गवस यांच्या कुटुंबाला एकूण २५ लाख रुपयांची नुकसानभरपाई मंजूर करण्यात आली आहे. यापैकी १० लाख रुपयांचा धनादेश तातडीने प्रदान करण्यात आला असून, उर्वरित रक्कम लवकरच कायद्याच्या चौकटीत वितरित केली जाईल. वन विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ‘ओमकार’ हा हत्ती आपल्या कळपापासून विभक्त झाला असून, तो सध्या सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील दोडामार्ग व कोल्हापूर जिल्ह्यातील चंदगड तालुक्याच्या जंगल व सीमावर्ती भागात मुक्तपणे फिरतो आहे. चंदगड तालुक्यातही या हत्तीने नागरिकांचा पाठलाग केल्याच्या घटना समोर आल्या आहेत.
याआधी २००९ व २०१५ साली सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात अशाच प्रकारे हत्ती पकडण्याच्या मोहिमा राबवण्यात आल्या होत्या. २०१५ मध्ये तीन हत्ती पकडले गेले होते. त्यापैकी दोन हत्ती ‘काबूत ठेवण्याच्या’ प्रक्रियेत मृत्युमुखी पडले. उरलेला एक नर हत्ती ‘भीम’ याला प्रथम म्हैसूर येथे पाठवण्यात आले, नंतर त्याला अहेरी येथील कमलापूर हत्ती छावणीत हलवण्यात आले. सध्या ‘भीम’ जामनगरच्या वंतारा केंद्रात आहे. या हल्ल्यानंतर गावकऱ्यांमध्ये वन विभागाबद्दल तीव्र नाराजी पसरली असून, हत्तीला तातडीने जेरबंद करून गावातील शांतता व सुरक्षितता पुनर्स्थापित करण्याची मागणी ग्रामस्थांनी केली आहे. प्रशासनाने या बाबतीत त्वरित कारवाई करावी, अन्यथा तीव्र आंदोलन छेडण्याचा इशारा ग्रामस्थांनी दिला आहे.
Leave a Reply