मुंबई : शहरातील सात जलस्रोत तलावांमधील पाणीसाठ्यात लक्षणीय घट होत असून, वाढत्या तापमानामुळे ही परिस्थिती अधिक गंभीर होत आहे. गेल्या काही आठवड्यांपासून शहरातील तापमान सरासरीपेक्षा अधिक नोंदवले जात असल्याने जलसाठ्यावर परिणाम दिसून येत आहे. बृहन्मुंबई महानगरपालिकेच्या (BMC) अहवालानुसार, ९ मार्च २०२५ रोजी शहराचा सरासरी जलसाठा ४५.०८ टक्के होता. हा साठा अवघ्या पंधरा दिवसांत ६ टक्क्यांनी घटला असून, २४ फेब्रुवारी रोजी तो ५१ टक्के इतका होता.
सध्या पाणीकपात लागू करण्याबाबत कोणताही तात्काळ निर्णय झालेला नसला, तरी वाढत्या तापमानाचा परिणाम कायम राहिल्यास व मान्सून उशिरा सुरू झाल्यास महापालिकेला पाणीपुरवठ्यावर निर्बंध लागू करावे लागतील. येत्या काही दिवसांत परिस्थितीचे सखोल विश्लेषण करून पाणीकपात करण्याचा निर्णय घेतला जाण्याची शक्यता आहे.
भारतीय हवामान खात्याने (IMD) ९ ते ११ मार्चदरम्यान मुंबईसाठी उष्णतेच्या लाटेचा इशारा दिला आहे. त्यामुळे पुढील काही दिवसांत जलसाठ्याच्या पातळीत आणखी घट होऊ शकते. याआधी २५ व २६ फेब्रुवारी रोजी आलेल्या उष्णतेच्या लाटेमुळेही पाणीसाठ्यावर परिणाम झाला होता.
महानगरपालिकेच्या अहवालानुसार, तलावांमधील पाणीसाठ्यातील प्रत्येक १ टक्क्याची घट दोन ते तीन दिवसांच्या पाणी वापरामुळे होते. मागील वर्षाच्या तुलनेत यंदा पाणीसाठ्यात मोठा फरक नाही. मार्च २०२३ मध्ये जलसाठा ४५.२३ टक्के होता, तर यंदा तो ४५.०८ टक्के इतका आहे. मात्र, २०२२ मध्ये तो केवळ ३९.७३ टक्के होता. त्यामुळे सध्याच्या परिस्थितीची तुलना करता स्थिती काहीशी स्थिर असली तरीही महापालिका संभाव्य पाणीकपातीच्या तयारीत आहे.
महापालिकेच्या अंदाजानुसार, सध्याचा जलसाठा आणखी चार महिने पुरेल. मात्र, जुलै-ऑगस्टमध्ये पुरेसा पाऊस न झाल्यास पाणीकपात अनिवार्य होऊ शकते. मुंबईला पाणीपुरवठा करणारे प्रमुख जलस्रोत म्हणजे तांसा, भातसा, विहार, तुळशी, मोडकसागर, अप्पर वैतरणा आणि मध्य वैतरणा हे तलाव आहेत.
२०२३ मध्ये वाढत्या उष्णतेमुळे मे महिन्यात मुंबईत पाणीकपात करण्यात आली होती. यंदाही तापमान सतत वाढत असल्याने महापालिका प्रशासन संभाव्य संकटाला सामोरे जाण्यासाठी सतर्क आहे. शहरातील नागरिकांनी पाण्याचा काटकसरीने वापर करावा व भविष्यात लागू होऊ शकणाऱ्या निर्बंधांचा विचार करून पाण्याची बचत करावी, असे आवाहन महापालिकेकडून करण्यात आले आहे.
Leave a Reply