मुंबई महालक्ष्मी येथील ऐतिहासिक धोबीघाटातील प्रदूषण आणि धोबींच्या आरोग्यावर होणाऱ्या परिणामांना तोंड देण्यासाठी बृहन्मुंबई महानगरपालिका महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलत आहे. धोबीघाटावर आता पाइपद्वारे नैसर्गिक वायू पुरवठा केला जाणार आहे. या प्रकल्पासाठी १७ कोटी रुपये खर्च अपेक्षित असून, महानगर गॅस लिमिटेड याच्या अंमलबजावणीसाठी जबाबदार असेल.
गेल्या अनेक वर्षांपासून धोबीघाटावर कपडे धुण्यासाठी लाकूड, कोळसा आणि चिंध्या जाळून पाणी उकळले जात होते. त्यामुळे परिसरात मोठ्या प्रमाणावर धूर निर्माण होत होता, ज्याचा धोबी आणि स्थानिक रहिवाशांच्या आरोग्यावर गंभीर परिणाम होत होता. प्रदूषणावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी बीएमसीने धोबीघाटावर पाइपलाईनद्वारे नैसर्गिक वायूचा पुरवठा करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
या प्रकल्पांतर्गत धोबीघाटावर एक मिड रेगुलेशन स्टेशन स्थापन केले जाईल आणि तेथून पाइपद्वारे नैसर्गिक वायूचा पुरवठा केला जाईल. प्रकल्पाच्या पहिल्या टप्प्यात ४० मीटर पाइपलाईन बसवली जाईल, तर पुढील काही टप्प्यांमध्ये संपूर्ण परिसर या सुविधेखाली आणला जाईल. सर्व आवश्यक परवानग्या मिळाल्यानंतर MGL सध्या या जागेचा अभ्यास करत आहे. त्यानंतर तीन महिन्यांत पाइपलाईन बसवण्याचे काम पूर्ण होईल.
धोबी कल्याण आणि औद्योगिक विकास सहकारी संस्थेचे अध्यक्ष संतोष कनोजिया यांनी सांगितले की, “लाकूड आणि चिंध्यांमधील रसायने आरोग्यासाठी धोकादायक असून, त्यामुळे धोबीघाटातील अनेकांना गंभीर आजार झाले आहेत. प्रदूषणामुळे आजूबाजूच्या परिसरातील हवेची गुणवत्ता खालावली आहे. नैसर्गिक वायूचा पुरवठा झाल्यास प्रदूषण तर कमी होईलच, शिवाय आमच्या व्यवसायालाही चालना मिळेल.”
धोबीघाट हे आशियातील सर्वात मोठे ओपन-एयर लॉन्ड्रोमैट असून. येथे दररोज सुमारे १ लाखांहून अधिक कपडे धुतले जातात. ब्रिटिश काळापासून कार्यरत असलेल्या या धोबीघाटामध्ये ७३१ दगडी पेन आहेत, जे पारंपरिक पद्धतीने कपडे धुण्यासाठी वापरले जातात. तथापि, आधुनिक वॉशिंग मशीनच्या आगमनानंतरही पारंपरिक भट्ट्यांचा वापर केला जात आहे. नैसर्गिक वायूचा पुरवठा झाल्यास धोबींना सुरक्षित आणि प्रदूषणमुक्त पर्याय उपलब्ध होईल. यामुळे केवळ आरोग्य सुधारेल असे नाही, तर व्यवसाय अधिक कार्यक्षम आणि फायदेशीर ठरेल. पाइपलाईन गॅस उपलब्ध झाल्यानंतर ड्रायरचा अधिक चांगल्या प्रकारे वापर करता येईल, ज्यामुळे कपडे लवकर वाळतील आणि काम अधिक सोयीस्कर होईल.
Leave a Reply