महाराष्ट्रात सायबरबुलिंग आणि सेक्स्टॉर्शनचे प्रमाण झपाट्याने वाढत असून राज्य सायबर सेलने याबाबत गंभीर चिंता व्यक्त केली आहे. इंटरनेटचा वाढता वापर, बनावट खात्यांमधून होणारी गुप्तता आणि सर्वसामान्यांमधील डिजिटल जागरूकतेचा अभाव हे या वाढीमागील प्रमुख कारण असल्याचे अधिकाऱ्यांचे मत आहे.
राज्य सायबर सेलच्या आकडेवारीनुसार, २०२२ ते २०२४ या काळात सेक्स्टॉर्शनच्या घटनांमध्ये सातत्याने वाढ झाली. २०२२ मध्ये १२४ प्रकरणे नोंदली गेली असताना २०२३ मध्ये ती १४३ वर पोहोचली. २०२४ मध्येही ११२ प्रकरणे नोंदली गेली असून एकूण आर्थिक नुकसान २१.१ कोटी रुपयांवर गेले आहे. त्यापैकी केवळ १.०५ कोटींचीच भरपाई होऊ शकली आहे. मुंबईतही एकूण १९३ सेक्स्टॉर्शन प्रकरणे गेल्या तीन वर्षांत नोंदली गेली आहेत.
सायबरबुलिंगच्या घटनांमध्येही मोठी वाढ झाली आहे. २०२२ मध्ये २०२ प्रकरणे नोंदली गेली असताना २०२४ च्या ऑगस्टअखेर ही संख्या तब्बल २३७ वर पोहोचली आहे. या गुन्ह्यांमुळे राज्यात एकूण १०६.५ कोटी रुपये गमावले गेले आहेत. व्हिडिओ कॉल मोर्फिंग, सोशल मीडियावरील अवमानकारक मजकूर आणि अज्ञात खात्यांतून धमक्या देणे अशा पद्धतींचा गुन्हेगारांकडून मोठ्या प्रमाणावर वापर होत आहे.
सायबर तज्ज्ञांच्या मते, अज्ञात राहण्याच्या सुविधेमुळे अनेक गुन्हेगार निर्भयपणे फसवणूक करतात. तर भीतीमुळे बळी पडलेले लोक तक्रार नोंदवत नाहीत, ज्यामुळे गुन्हेगार आणखी सक्रिय होतात. या पार्श्वभूमीवर राज्य सायबर सेलने २४/७ हेल्पलाइन सुरू केली असून मानसोपचार, कायदेशीर मार्गदर्शन आणि तातडीच्या मदतीसाठी व्यवस्था केली आहे.
पोलीस अधिकारी नागरिकांना संशयास्पद लिंक, अनोळखी चॅट्स आणि व्हिडिओ कॉलपासून सावध राहण्याचे आवाहन करत आहेत. तसेच सायबरबुलिंग किंवा सेक्स्टॉर्शनची घटना घडल्यास पुरावे जतन करून त्वरित १९३० या हेल्पलाइनवर संपर्क करण्याचेही आवाहन करण्यात आले आहे.
Leave a Reply